***
Czy „zdrowa opalenizna” w ogóle istnieje? Czy chmury chronią nas przed promieniowaniem UV? Jak zabezpieczyć skórę przed ekspozycją na słońce? Jaki filtr wybrać na plażę, a jaki na co dzień pod makijaż?
Jak słońce wpływa na naszą skórę?
Jeszcze całkiem niedawno beztrosko podchodziliśmy do tematu opalania. Można nawet powiedzieć, że temat był jasny jak słońce. Wychodziliśmy w skąpych ubraniach na plażę i nabywaliśmy z czasem opalenizny. Problem pojawiał się w momencie, gdy skóra robiła się czerwona, ale wiadomo – zejdzie i po kłopocie… Czy na pewno?
Nie chodzi o to, by zakładając najgorszą ewentualność – raka skóry – żyć w strachu przed ekspozycją na słońce. Choć należy mieć świadomość, że na świecie co roku diagnozuje się 2 – 3 mln osób z nieczerniakowym rakiem skóry oraz ok. 132 tys. osób chorych na czerniaka, jak podaje WHO.
***
Poza czarnymi scenariuszami, ekspozycja na słońce przynosi wiele niekorzystnych zmian, które w krótszym lub dłuższym okresie wystąpią na skórze. Mowa o zmarszczkach, fotostarzeniu skóry, plamach starczych, przebarwieniach. To właśnie one po częstych kąpielach słonecznych bez odpowiedniego zabezpieczenia pojawiają się na naszej skórze. Ekspozycja na słońce może wywołać także trądzik różowaty, a u osób borykających się z tym problemem – nasilić go.
Warto wiedzieć, że skóra wystawiana na działanie promieni słonecznych staje się także z czasem mniej elastyczna i grubsza. To wszystko sprawia, że poza szkodliwym działaniem na nasze zdrowie, kąpiele słoneczne wpływają także niekorzystnie na estetykę naszej skóry. Ciesząc się brązową opalenizną dziś, może okazać się, że za kilka miesięcy będziemy zastanawiać się, co zrobić z niechcianymi zmianami, które zauważymy podczas któregoś jesiennego wieczoru na naszej skórze. Nie wspominając już o tym, jak regularne wystawianie się na słońce bez odpowiedniego zabezpieczenia naszej skóry wpłynie na jej wygląd w ciągu kolejnych lat.
***
Promieniowanie UVA, UVB – o co chodzi?
Często, mówiąc o promieniowaniu, używa się skrótu UV, który oznacza nic innego jak promieniowanie ultrafioletowe (ultraviolet radiation). Promieniowanie UV ma różne długości fal, które przenikają w głąb skóry.
Promieniowanie UVA ma najdłuższą falę i wnika najgłębiej w naszą skórę, penetrując nie tylko skórę właściwą, ale także tkankę podskórną. Sprzyja powstawaniu wolnych rodników, powoduje także zmniejszenie odporności skóry przed rakiem. Wpływa na tworzenie się przebarwień i plam pigmentacyjnych (starczych) oraz fotostarzenie skóry.
Promieniowanie UVB przenika do poziomu naskórka, wpływając niszczycielsko na materiał genetyczny znajdujący się w jego komórkach. Następnie dalej przedostaje się do skóry właściwej. Jest uważane dla naszego zdrowia i skóry za najgroźniejsze.
***
Dlatego właśnie nasza skóra, chroniąc się przed promieniowaniem, grubieje i brązowieje; wydziela melaninę, która ma za zadanie działać jak filtr chroniąc komórki od środka. Okazuje się, że skóra w naturalny sposób sama ochrania się na poziomie filtra od 2 do 4. Co warto wspomnieć w tym miejscu, alternatywą dla kąpieli słonecznych nie jest korzystanie z solarium, ponieważ tam również występuje promieniowanie, głównie UVA.
SPF – krem z jakim filtrem wybrać na plażę, a jaki na co dzień?
SPF, jest skrótem od angielskich słów – sun protection factor, co tłumaczy się jako współczynnik ochrony przeciwsłonecznej. Po skrócie SPF producenci zamieszczają liczbę, np. 10, 30, 50. Liczba oznacza, jak długo po nałożeniu kremu z filtrem możemy przebywać na słońcu. Jak to zatem policzyć? Jeśli na naszej skórze po 40 min. ekspozycji na słońce pojawia się rumień, już wiemy, że jeżeli użyjemy kremu z filtrem 10 (40 min. x SPF 10), możemy wydłużyć czas ekspozycji do 400 min.
***
Istotne, by kremów z filtrami nie stosować wyłącznie w okresie letnim, wybierając się na plażę. Mitem jest także, że cień i chmury ochronią nas przed szkodliwym promieniowaniem. Woda również nie! Nawet jeśli znajdujemy się pół metra pod wodą, promieniowanie UV dociera do naszej skóry, a gdy odbija się od lustra wody, wartość promieniowania – uwaga! – wzrasta!
Co prawda promieniowanie UVB najbardziej intensywne jest właśnie latem, ale warto mieć świadomość, że promieniowanie UVA dociera do Ziemi przez cały rok!
***
Wybierając kosmetyk z filtrem należy zwrócić uwagę, by ochraniał on naszą skórę od obu wspomnianych rodzajów promieniowania. Kosmetyk powinniśmy nakładać, nie szczędząc go, ok. 30 minut przed ekspozycją na słońce. Przeważnie zaleca się 2 miligramy produktu na 1 centymetr kwadratowy skóry. Przy czym istotne, by po 2 godzinach ponownie zaaplikować kosmetyk ochronny, ponieważ chociażby w kontakcie z potem traci on swoje właściwości. Jeśli konsystencja kremu nam nie odpowiada, możemy zdecydować się na inne rodzaje produktów, np. w postaci żelu, balsamu, fluidu, mleczka, które wchłaniają się znacznie szybciej niż kremowe konsystencje. Co ważne, decydując się na wodoodporny kosmetyk, należy mieć na uwadze, by po wyjściu z wody zaaplikować ponownie produkt, ponieważ prawie połowa po prostu się zmyje.
Dla osób o jasnej karnacji zaleca się produkty z ochroną przeciwsłoneczną na poziomie SPF 50. Posiadacze śniadej bądź oliwkowej skóry mogą zdecydować się na niższy SPF: 30, 20 a nawet 15. Warto dodać, że osoby o bardzo jasnej karnacji, wrażliwej i skłonnej do powstawania podrażnień, powinny zrezygnować z kąpieli słonecznych. Jeśli mimo wszystko, mając skórę wrażliwą i skłonną do poparzeń, zdecydują się na opalanie, mogą zaopatrzyć się już w produkt z SPF 100+.
***
Warto pamiętać, że skóra dzieci, bardziej niż dorosłych, narażona jest na oparzenia słoneczne. Dlatego nie zaleca się, by dzieci przebywały długo na słońcu. Co istotne, niewskazane jest, by niemowlęta do 6 miesiąca życia były wystawiane na bezpośrednią ekspozycję na słońce. Dla dzieci powyżej pół roku życia można kupić kremy ochronne z SPF 50+.
Przy wyborze kosmetyków do makijażu twarzy warto także zwrócić uwagę, by podkład posiadał filtr i wybierać te z SPF 50+. Jeśli nasz podkład nie posiada ochrony przeciwsłonecznej, zaopatrzmy się w krem do twarzy, który ją zawiera. Tego typu kremy zwykle dodatkowo są wzbogacone o jeszcze inne składniki wpływające na nawilżenie i pielęgnujące naszą cerę. Jeśli zależy nam na tym, by uniknąć zmarszczek i przebarwień na twarzy, warto używać ich przez cały rok.
***
„Słońce świeci nad nami, ogrzewa nasze nagie ciała promieniami” – tak w słynnym wakacyjnym przeboju śpiewał Sami. By przygoda ze słońcem w roli głównej dobrze się skończyła, bądźmy zapobiegliwi i używajmy koniecznie kosmetyków z filtrami, nie zapominając także o odpowiednim nakryciu głowy, okularach i unikaniu kąpieli słonecznych w godzinach od 10 do 15!
