Historia letnich nakryć głowy
Kapelusze słomkowe nierozerwalnie kojarzą się z latem. W przedwojennych Stanach Zjednoczonych przekonanie to było tak silne, że istniała nieoficjalna data – 15 września, po której należało schować słomkowe kapelusze do szafy (i zamienić je na filcowe bądź jedwabne), aby nie popełnić modowego faux pas. Co ciekawe, we wrześniu 1922 roku w Nowym Jorku wybuchły z tego powodu zamieszki, wywołane przez grupy młodzieży, strącającej i depczącej słomkowe kapelusze zdezorientowanych przechodniów.
Zwyczaj ten nie dotyczył jednak kobiecych nakryć głowy, więc posiadaczka letniego kapelusza mogłaby spokojnie spacerować ulicami amerykańskich. Marta Galik opowiada o nakryciach głowy:
– Moda lat 40. XX wieku w damskiej sylwetce znacznie poszerzyła linię ramion, bardzo wyraźnie zaakcentowała talię, a spódnicę skróciła. Z racji mody deficytowej okresu wojny i okupacji, już z końcem poprzedniej dekady modne stały się wszelkiego rodzaju szale i chusty wiązanie na głowie w formie turbanu lub opaski. Kapelusze były niewielkich rozmiarów i również noszone z przodu, nasunięte nierzadko na twarz. Zaakacentowanie sylwetki na jej czubku, znacznie wydłużyło jej proporcje.
Do kapeluszy noszonych na czubku głowy doszywano z tyłu podtrzymujące całość nakrycia wstążki (jak w prezentowanym tu modelu). Moda inspirowała paryskich fryzjerów – Gervais i Aubry, którzy w 1945 roku lansowali fryzury, w których pasma włosów owijały głowę i imitowały właśnie stosowane w kapeluszach wstążki.
Jakie fryzury noszono pod kapeluszem, by dobrze wyglądał on na głowie:
– Modne uczesania tamtych lat polegało na zaczesywaniu włosów wysoko do góry i zwijaniu ich na czubku głowy w loki. Pożądana była także fryzura „na pazia” z dodatkiem ustawionych przekrojem do przodu loków-rurek. Uczesanie ozdabiano sztucznymi kwiatami, wstążkami i różnego rodzaju siatkami. Fryzury te były wyzwaniem dla modystek, wymagały bowiem nowych form i konstrukcyjnych rozwiązań – dodaje Marta Galik.
Historia kapeluszy w pigułce:
Kapelusz, nie tylko letni – towarzyszył ludziom już w czasach starożytnych. Historia damskich kapeluszy rozpoczyna się jednak w XVII wieku, kiedy to kobiety zapożyczyły je na trwałe od mężczyzn. Francuskiemu słowu „chapeau” nadano wtedy również znaczenie odnoszące się do nakrycia głowy typu kapelusz, a od średniowiecza określał wcześniej noszony na głowie wianek z kwiatów. Natomiast słowo „kapelusz” w wielu językach europejskich określa głowę z łac. „capellus” od „caput” głowa.
W XVIII stuleciu stał się już nieodłącznym kobiecym atrybutem, był bowiem w swej wielowiekowej historii powiązany z konstrukcją stroju stanowiąc akcent wieńczący sylwetkę. Chronił nie tylko przed warunkami atmosferycznymi: wiatrem, słońcem i kurzem, ale przede wszystkim był ozdobą stanowiącą dopełnienie modnej garderoby. Kapelusze wykonywano z różnych materiałów, ozdabiano piórami, tasiemkami i żywymi kwiatami.
Kolejnym sezonem na kapelusze okazał się koniec XIX i początek XX wieku. Wtedy projektanci starali się dopasowywać je do gustu wyemancypowanych kobiet. Coraz częściej zmieniały się kształty i wielkość. Na wspomnianym początku lat 40. ubiegłego stulecia wyjście na ulicę bez nakrycia głowy było uważane za faux pas.
Na przestrzeni stuleci kapelusz pełnił w historii ubioru nie tylko funkcje użytkowe, ale także w ujęciu socjologicznym do początku XX wieku stanowił symbol społecznego statusu. Jego noszenie wiązano zawsze ze świadomością stylu i mody.
Źródło: Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi
Opr: Damosfera
