Apetyt
Z apetytem zanurzamy się w przepisy i porady drukowane w gazetach codziennych lat 50. Łamy prasy pełne są tekstów „Co jutro na obiad”, wiedzy o odżywianiu i rad typu: szanuj siebie. Redaktorzy przypominają kobietom, że można zaoszczędzić czas przy zmywaniu naczyń, jeśli przestawi się tacę do osuszania lub suszarkę z prawej strony na lewą. Ciekawe, po co? Pouczają też, że rozpoczynając jakąkolwiek pracę oszczędza się mnóstwo czasu, jeśli przed tym zgromadzi się wszystkie narzędzia i sprzęty do tej roboty potrzebne w jednym miejscu, pod ręką.
Jako przykład redakcja podaje – sprzątanie: kiedy niepotrzebnie sprzątający wędruje tam i z powrotem, a to po ściereczkę czy zmiotkę. Być może większość ówczesnych czytelników przekonał podany przykład z kąpielą w wannie. W tekście przestrzegają, że można się szybko przeziębić, gdy trzeba wychodzić z wanny, kiedy nie ma się pod ręką potrzebnego mydła, szczotki. Pisząca te porady AGATA – na końcu tekstu pisze, że do tematu planuje jeszcze wrócić. Widać taka była potrzeba – strzec zdrowia i czasu obywateli.
Co jadano w latach 50.?
A co na obiad najczęściej lądowało na stole w latach 50.? Na targach królowała kapusta, ziemniaki i koperek. Serwowane jedzenie było jednolite i miało być paliwem do pracy dla klasy robotniczej. Polacy jadali głównie w domach, w stołówkach i w barach mlecznych. W rubrykach „Co jutro na obiad” każdego dnia pojawiały się propozycje dziennego jadłospisu. Były to przeważnie dania mączne lub mięsne i zupy. Z niektórych zestawów można spokojnie do dnia dzisiejszego skorzystać:
– Jarzynowa, pierogi z mięsem.
– Ogórkowa, bitki wołowe z kluskami, surówka z czerwonej kapusty.
– Grzybowa z łazankami, ryba smażona, ziemniaki, chrzan.
– Zupa pomidorowa klarowana z kluskami kładzionymi. Grzyby duszone, ziemniaki.
Ciekawostka. Przy tej propozycji pojawiło się przypomnienie od redakcji, że grzyby są drogie. Dlatego sugeruje, że do duszenia, jak i marynowania można wziąć maślaki – tańsze. Należy je obrać, dobrze wypłukać, poszatkować i dusić na tłuszczu z cebulką. Na końcu osolić, dodać śmietany.
– Rosół z kostką z kaszy. Paszteciki w cieście naleśnikowym z sosem pomidorowym.
– Zupa kalafiorowa. Kotlety z dorsza, ziemniaki, sos chrzanowy, surówka.
– Grzybowa z kaszą jęczmienną. Kabaczki z ziemniakami.
– Barszcz zabielany z ziemniakami. Pierogi z serem.
– Kapuśniak z ziemniakami. Kotlety z kaszy jęczmiennej, sos grzybowy, surówka.
– Grochówka z grzankami. Kiełbasa w sosie musztardowym, ziemniaki, surówka z kapusty kiszonej.
– Barszcz małorosyjski. Kasza jaglana wypiekana z jabłkami.
Smacznie prezentuje się przepis na kompot z dyni.
¾ kg dyni obrać, wyjąć włókna, pokroić na równe kawałki (karbowanym nożykiem), włożyć do syropu zagotowanego z cynamonem, skórką cytrynową. Gotować aż dynia będzie szklista. Można kompot z dyni gotować z jabłkami.
Można też spróbować zaszaleć z kwaszonymi zielonymi pomidorami.
Pomidory zielone umyte przekładać liśćmi jak ogórki, zalać 5 proc. roztworem soli. Przycisnąć. Zastępują ogórki kwaszone.
Dużo drukuje się też czytelnikom przepisów na słodkości. Szczególnie ciasta – mazurki pomarańczowe, ciastka piaskowe, torcik pomadkowy na waflach czy pęczówki.
Przepis na pęczówki
½ kg mąki
½ szklanki mleka
3 jaja
5 dkg cukru
5 dkg masła
5 dkg drożdży
Zrobić ciasto drożdżowe. Upiec małe bułeczki. Po ostygnięciu nasączyć gorącym ponczem.
Poncz:
1 szklanka wody, 15 dkg cukru, skórka cytrynowa – zagotować. Gdy ostygnie wcisnąć sok z cytryny, pomarańczy lub tylko dodać olejek np. rumowy.
Smacznego!
Opracowanie: Damosfera
