Przygotowania do świąt
Okres adwentu jest czasem intensywnych przygotowań. Górale traktują ten czas jako moment oczyszczenia duchowego, ale również gruntownego porządkowania domów. Tradycyjnie w domach Podhala dominują drewniane izby, które są pieczołowicie myte i przystrajane naturalnymi dekoracjami, takimi jak gałęzie świerku, jemioła czy suszone owoce.
Podczas adwentu górale licznie uczestniczą w roratach – porannych mszach odprawianych przy blasku świec. To również czas kolędowania – tradycyjnie dzieci i młodzież chodzą po domach, śpiewając kolędy i zwiastując nadchodzące święta.
Wigilia na Podhalu
Wigilia to najważniejszy dzień świąteczny na Podhalu. Gdy na niebie pojawia się pierwsza gwiazda, rodzina zasiada do uroczystej kolacji, poprzedzonej wspólną modlitwą. Na stole nie może zabraknąć sianka pod obrusem, symbolizującego ubóstwo stajenki betlejemskiej, oraz opłatka, którym domownicy dzielą się w duchu pojednania i miłości.
Podhalańska wieczerza wigilijna składa się z tradycyjnych, postnych potraw. W menu często znajdują się kwaśnica na grzybach, pierogi z kapustą i grzybami, moskole z masłem czosnkowym, a także ryby, w tym pstrąg górski. Deser stanowi słodka kutia lub strucla makowa.
Pasterka – duchowy kulminacyjny moment
Niezwykłą wagę na Podhalu przykłada się do pasterki – uroczystej mszy odprawianej o północy w noc Bożego Narodzenia. Wierni licznie przybywają do kościołów, ubrani w tradycyjne góralskie stroje, co podkreśla ich przywiązanie do regionalnej tożsamości. Pasterka na Podhalu jest niezwykle podniosła – rozbrzmiewają góralskie kolędy, takie jak „Oj, Maluśki, Maluśki”, a oprawa muzyczna często obejmuje grę na skrzypcach i trombitach.
Kolędnicy i żywa szopka
Na Podhalu do dziś żywa jest tradycja kolędowania. Kolędnicy, często przebrani za pasterzy, króli czy zwierzęta, odwiedzają domy, śpiewając kolędy i składając życzenia gospodarzom. Nierzadko organizowane są również żywe szopki – scenki przedstawiające narodziny Chrystusa z udziałem ludzi i zwierząt, które przyciągają licznych turystów.
Tradycje noworoczne
Na Podhalu okres świąteczny trwa aż do Nowego Roku i święta Trzech Króli. Popularnym zwyczajem są „pochody turoni” – barwne grupy przebierańców, którzy symbolicznie zwiastują nadejście nowego roku. Turoń, postać z drewnianą głową i rogami, ma przynosić szczęście na nadchodzące miesiące.
Magia Podhala w święta
Boże Narodzenie na Podhalu to czas szczególny, w którym tradycje i religia przenikają się z naturą i kulturą. Góralska gościnność, muzyka i lokalne obrzędy sprawiają, że jest to miejsce idealne na przeżycie magicznych świąt w duchu tradycji i wspólnoty.
Więcej o podróżach znajdziecie tutaj.
