Dzień Kobiet – historia. Od antycznych tradycji do sufrażystek
Choć pierwsze obchody Dnia Kobiet wiążą się z początkiem XX wieku, to korzenie tradycji związanych z tym świętem sięgają… czasów starożytnych. W antycznym Rzymie wraz z początkiem marca obchodzono bowiem Matronalia – uroczystości związane z powitaniem wiosny, kultem płodności oraz macierzyństwa. To szczególne święto stawiało w centrum właśnie kobiety nierozerwalnie kojarzone ze wspomnianymi cechami. Z tej okazji mężczyźni wręczali swym żonom skromne upominki. One same również obdarowywały się prezentami w kobiecym gronie. Odwiedzały ponadto świątynie, w których modliły się o przychylność bogów oraz spokój i dobrobyt w rodzinnym ognisku.
Pierwsze obchody Dnia Kobiet związane są z tragicznym w skutkach protestem nowojorskich pracownic. 8 marca 1908 roku w jednej z fabryk w Nowym Jorku tłumiące od lat rozgoryczenie i poczucie niesprawiedliwości kobiety podniosły bunt, nie zamierzając dłużej godzić się na głodowe pensje, nieporównywalnie niższe od wynagrodzeń dla mężczyzn. Wyzysk szedł w niechlubnej parze z długoletnią historią umniejszającą roli kobiet w społeczeństwie i pozbawiającą je prawa do głosowania.
Tragedia strajkujących pracownic z 1908 roku inicjuje święto
Strajk nowojorskich pracownic został zapamiętany jako jeden z pierwszych przejawów walki o równouprawnienie, ale zakończyła go tragedia. Zdezorientowany właściciel fabryki nie wiedział, jak zareagować na niecodzienny protest. Nierozsądnie zamknął kobiety w hali produkcyjnej, po czym udał się na spotkanie z innymi przedsiębiorcami. Miał na nim szukać porady, co zrobić ze zbuntowanymi pracownicami. Niestety podczas nieobecności mężczyzny w fabryce wybuchł pożar, w którym zginęło 126 kobiet.
Oburzeni mieszkańcy Nowego Jorku wyszli na ulicę. Ramię w ramię domagali się praw wyborczych dla kobiet, a także polepszenia ich sytuacji na rynku pracy. Od tej pory obchodzony w marcu Międzynarodowy Dzień Kobiet stanowi wyraz pamięci o zmarłych sufrażystkach i wszystkich pozostałych dzielnych kobietach, które odważyły się przeciwstawić patriarchalnemu układowi. Wkrótce po tych zdarzeniach krok za świętującą Dzień Kobiet Ameryką podążyły pozostałe kraje w tym Dania, Szwajcaria czy Niemcy. Oficjalnie święto ustanowiono w 1910 roku podczas Międzynarodowego Kongresu Kobiet Socjalistek w Kopenhadze.
Dzień Kobiet w Polsce
Pierwszy Dzień Kobiet w Polsce przypadł na kolejną dekadę, a dokładniej 1924 rok. Jednak to czasy powojenne spopularyzowały święto kobiet w naszym kraju. W gorzkich czasach PRL-u z okazji Dnia Kobiet wręczano pracownicom, żonom, matkom lub córkom symboliczne goździki oraz towary luksusowe, trudnodostępne jak rajstopy czy kawa. Komunistyczne władze wysługując się świętem, mamiły kobiety i tuszowały szarą rzeczywistość w państwach bloku wschodniego.
Po 1989 roku Dzień Kobiet wciąż zajmuje ważne miejsce w kalendarzach Polaków. Większość z naszych rodaków odcina się jednak od socjalistycznej tradycji i zastępuje biało-czerwone goździki tulipanami czy różami wręczanymi ukochanym kobietom. Coraz częściej mężczyźni decydują się również na inne prezenty dla kobiet jak perfumy, biżuteria czy artykuły do pielęgnacji włosów i ciała.
W Polsce kobiece święto wciąż obchodzi się hucznie i radośnie, a sposób na uczczenie Dnia Kobiet zależy od indywidualnych preferencji zainteresowanej. Jedne z nas tego wyjątkowego dnia pragną spotkać się z przyjaciółkami na kawie lub wieczornej domówce, inne nie wyobrażają sobie obchodów bez drugiej połówki u boku, a pozostałe wolą celebrować kobiecość w samotności, decydując się przykładowo na domowe SPA.
Dzień Kobiet na świecie
Obecnie Dzień Kobiet obchodzi się w ok. 30 państwach. Tradycje związane ze świętem kobiecości różnią się nieco w zależności od kraju, choć w znakomitej większości łączy je obdarowywanie ważnych i bliskich sercu mężczyzn pań kwiatami, czekoladkami oraz innymi podarunkami. Nie wszędzie obchodzi się je również tego samego dnia.
W Armenii uznaje się Miesiąc Kobiet, który trwa od 8 marca do 7 kwietnia, czyli Dnia Piękna i Macierzyństwa. Dłuższe świętowanie mają ponadto zapewnione Wietnamki, które Dzień Kobiet obchodzą dwa razy w roku – 8 marca i 20 października. W Wielkiej Brytanii kobiety świętują natomiast 10 kwietnia. Co ciekawe, na Wyspach nie ma zwyczaju wręczania prezentów kobietom. Stawia się natomiast na umacnianie ich pozycji w społeczeństwie i podkreśleniu roli kobiet poprzez wykłady, spotkania oraz wystawy poświęcone wybitnym przedstawicielkom płci żeńskiej.
Jeszcze inne „przywileje” z okazji Dnia Kobiet mają Chinki. Tam kobiety ustawowo pracują tylko pół dnia, spędzając czas wolny na przyjemnościach, odwiedzinach w restauracjach czy kinie. We Włoszech świętowanie rozpoczyna się już na tydzień przed 8 marca. Na ulicach pojawiają się wtedy plakaty oraz ulotki informujące o zbliżającym się święcie. Kobiety obdarowywane są gałązkami żółtej mimozy, a także włoskim specjałem cukierniczym – ciastem torta mimosa. Z kolei w Chile Dzień Kobiet daje możliwość nawiązania do korzeni i zaakcentowania postulatów mających na celu polepszenie sytuacji kobiet na świecie. 8 marca odbywają się tam manify, w czasie których protestującym kobietom wtórują śpiewy i bębny.
Niezależnie od tła kulturowego i oficjalnej daty Dnia Kobiet pamiętajmy, że kobiecość zasługuje na celebrację każdego dnia w roku – nie tylko od święta. Wszystkim Czytelniczkom składamy serdeczne życzenia, posyłając Wam moc uśmiechów, miłości i pewności siebie!
Więcej o kulturze i sztuce znajdziecie tutaj.
