Początki Dnia Ojca
Pomysł ustanowienia święta dedykowanego ojcom narodził się na początku XX wieku w Stanach Zjednoczonych. Inspiracją była rosnąca popularność Dnia Matki oraz potrzeba uhonorowania roli ojców w wychowywaniu dzieci. Inicjatorką obchodów była Sonora Smart Dodd z miasta Spokane w stanie Waszyngton. Jej ojciec, weteran wojny secesyjnej, po śmierci żony sam wychowywał sześcioro dzieci. Dodd uznała, że jego poświęcenie zasługuje na społeczne uznanie.
Pierwsze obchody Dnia Ojca odbyły się 19 czerwca 1910 roku. Choć pomysł szybko zyskał poparcie lokalnych społeczności i kościołów, droga do oficjalnego ustanowienia święta była długa. Dopiero w 1972 roku prezydent Richard Nixon podpisał ustawę, na mocy której Dzień Ojca stał się oficjalnym świętem narodowym w USA, obchodzonym w trzecią niedzielę czerwca.
Dzień Ojca w Polsce
W Polsce Dzień Ojca obchodzony jest corocznie 23 czerwca. Choć nie ma tak długiej tradycji jak w USA, zyskał miejsce w kalendarzu uroczystości rodzinnych i społecznych. Polacy najczęściej wyrażają swoją wdzięczność ojcom poprzez życzenia, laurki wykonywane przez dzieci, upominki oraz wspólne spędzanie czasu. W szkołach i przedszkolach organizowane są przedstawienia, konkursy i spotkania z rodzicami.
Obchody w Europie
W Europie Dzień Ojca nie jest obchodzony jednolicie – różni się zarówno datą, jak i formą celebracji. W wielu krajach dominuje czerwcowa data, choć są wyjątki wynikające z lokalnych tradycji religijnych i kulturowych.
- Włochy i Hiszpania obchodzą Dzień Ojca 19 marca, w uroczystość św. Józefa, który uznawany jest za patrona ojców i rodzin. Święto to ma silny wymiar religijny – często wiąże się z mszami i festynami.
- Niemcy mają unikalną tradycję – tzw. Vatertag przypada na Wniebowstąpienie Pańskie, czyli 40 dni po Wielkanocy. Mężczyźni często spędzają ten dzień w gronie przyjaciół, na pieszych wędrówkach, piknikach lub przejażdżkach rowerowych. W Niemczech jest to bardziej „męski dzień”, często celebrowany z piwem i żartobliwym dystansem do roli ojca.
- Francja obchodzi Dzień Ojca w trzecią niedzielę czerwca, podobnie jak USA. Tradycją jest wręczanie drobnych upominków – często perfum lub zestawów kosmetyków.
- Skandynawia, np. w Szwecji czy Norwegii, obchodzi Dzień Ojca w listopadzie. Ma on raczej spokojny, rodzinny charakter – to czas na wspólne śniadanie, rodzinny spacer czy chwilę relaksu.
Dzień Ojca na innych kontynentach
W wielu krajach świata Dzień Ojca przypada w trzecią niedzielę czerwca. Tak jest m.in. w Kanadzie, Japonii, Chinach, Indiach, RPA i wielu państwach Ameryki Łacińskiej. Wspólna data wynika z inspiracji amerykańskim modelem święta. Obchody różnią się w zależności od lokalnych zwyczajów i kultury.
- W Japonii (obchodzącej święto jako Chichi no Hi) dzieci często wręczają ojcom ręcznie robione prezenty lub drobne upominki, takie jak kwiaty (szczególnie żółte róże) czy rysunki.
- W Brazylii Dzień Ojca przypada w sierpniu, w drugą niedzielę miesiąca. W tym dniu organizuje się rodzinne spotkania i posiłki, a dzieci wręczają ojcom upominki i kartki z życzeniami.
- W Tajlandii Dzień Ojca obchodzony jest 5 grudnia, w dniu urodzin zmarłego króla Ramy IX, uważanego za „ojca narodu”. Tego dnia oddaje się hołd nie tylko ojcom, ale także monarsze. Ludzie noszą żółte ubrania (kolor symbolizujący monarchię) i biorą udział w licznych uroczystościach publicznych.
Znaczenie współczesne
Dzień Ojca to nie tylko okazja do świętowania, ale także czas refleksji nad zmieniającą się rolą ojca we współczesnym społeczeństwie. Dawniej ojcowie byli postrzegani głównie jako żywiciele rodziny i autorytety wychowawcze. Dziś coraz częściej akcentuje się ich emocjonalną obecność, zaangażowanie w życie dziecka i wspólne obowiązki domowe. Rola ojca staje się bardziej partnerska, a społeczna narracja podkreśla wartość relacji, empatii i bliskości.
Współczesne obchody Dnia Ojca mają także wymiar społeczno-kulturowy – są okazją do promowania równouprawnienia, wspierania zaangażowanego ojcostwa i łamania stereotypów płciowych. W wielu krajach prowadzi się kampanie społeczne ukazujące różnorodne modele ojcostwa, także w rodzinach patchworkowych, jednopłciowych czy samotnych ojców.
Choć Dzień Ojca nie ma jednej, uniwersalnej daty ani formy obchodów, łączy go wspólny cel: docenienie roli ojców i ich wkładu w życie rodzinne. To piękna okazja, by powiedzieć „dziękuję”, spędzić wspólny czas i zastanowić się nad wartością więzi międzyludzkich. Bez względu na to, czy świętujemy 23 czerwca w Polsce, 19 marca we Włoszech czy w grudniu w Tajlandii – przesłanie Dnia Ojca pozostaje niezmienne: miłość, szacunek i wdzięczność.
Więcej o kulturze i sztuce znajdziecie tutaj.