Podlaskie specjały

Kiszka ziemniaczana z białą kiełbasą

Składniki:
1 kg ziemniaków, obranych i ugotowanych
300 g białej kiełbasy podlaskiej, pokrojonej w kostkę
1 duża cebula, drobno posiekana
2 jajka
3 łyżki mąki pszennej
1/2 łyżeczki soli
Świeżo mielony pieprz do smaku
Olej do smażenia
Sposób przygotowania: Ziemniaki przeciśnij przez praskę do ziemniaków lub zetrzyj na tarce o grubych oczkach. Dodaj cebulę, kiełbasę, jajka, mąkę, sól i pieprz. Wszystko dokładnie wymieszaj. Na patelni rozgrzej olej. Nakładaj łyżką porcje masy ziemniaczanej i smaż na złoty kolor z obu stron. Podawaj z kwaszoną śmietaną.
Historia dania: Kiszka ziemniaczana z białą kiełbasą jest jednym z najstarszych tradycyjnych dań kuchni podlaskiej. Wytwarzano je głównie na wsi, korzystając z lokalnych produktów, które były łatwo dostępne dla mieszkańców regionu. Potrawa ta jest wyjątkowa ze względu na swoją prostotę i jednocześnie obfitość smaku. Ziemniaki i kiełbasa były podstawowymi składnikami diety wiejskich rodzin, a połączenie ich w postaci kiszki stało się popularne na podlaskiej ziemi, gdzie po dziś dzień cieszy się wielką popularnością.

Babka ziemniaczana

Składniki:
1 kg ziemniaków, obranych i startych na tarce o drobnych oczkach
2 duże cebule, drobno posiekane
3 jajka
3 łyżki mąki pszennej
1/2 łyżeczki proszku do pieczenia
Sól i pieprz do smaku
Smażalnica oleju
Sposób przygotowania: Wymieszaj starte ziemniaki, cebulę, jajka, mąkę, proszek do pieczenia, sól i pieprz. Rozgrzej olej w dużym garnku na średnim ogniu. Nałóż łyżką porcje masy ziemniaczanej do rozgrzanego oleju i smaż z obu stron na złoty kolor. Odstaw na ręcznik papierowy, aby pozbyć się nadmiaru oleju. Podawaj gorące.
Historia dania: Babka ziemniaczana jest jednym z typowych dań kuchni podlaskiej, które wywodzi się z czasów, gdy ziemniaki stały się ważnym elementem diety w tej części Polski. Na przełomie XIX i XX wieku, ziemniaki uprawiano w coraz większych ilościach, a z czasem znalazły one swoje miejsce w lokalnej kuchni. Babka ziemniaczana, jako danie proste i sycące, była idealnym rozwiązaniem dla ludności wiejskiej, której głównymi składnikami były właśnie ziemniaki i cebula. Dziś to smaczne danie jest nadal obecne na stołach podlaskich domów i restauracji.

Kalduny z mięsem i grzybami

Składniki: Ciasto:
500 g mąki pszennej
250 ml ciepłego mleka
1 jajko
50 g masła
Szczypta soli
Farsz:
300 g mięsa mielonego (np. wieprzowe)
200 g pieczarek, pokrojonych w drobną kostkę
1 duża cebula, drobno posiekana
2 ząbki czosnku, drobno posiekane
Sól i pieprz do smaku
2 łyżki oleju roślinnego do smażenia
Sposób przygotowania:
Przygotuj ciasto, mieszając mąkę, ciepłe mleko, jajko, masło i szczyptę soli. Wyrabiaj ciasto, aż będzie elastyczne i gładkie. Odstaw na 30 minut.
Na patelni rozgrzej olej i zeszklij cebulę oraz czosnek. Dodaj mięso mielone i smaż, aż będzie gotowe. Następnie dodaj pokrojone pieczarki i smaż przez kilka minut, aż będą miękkie. Dopraw solą i pieprzem.
Rozwałkuj ciasto na cienkie placuszki i nałóż na środek każdego placuszka porcję farszu mięsnego. Zlep brzegi ciasta, tworząc półksiężycową formę kaldunów.
Gotuj kalduny na osolonym wrzątku przez około 5 minut, aż wypłyną na powierzchnię.
Podawaj kalduny z kwaśną śmietaną i posiekaną natką pietruszki.
Historia dania: Kalduny to tradycyjne danie w regionie Podlasia, które związane jest z lokalnymi produktami, takimi jak mięso, grzyby i mleko. Początki kuchni kaldunów sięgają czasów, gdy mieszkańcy Podlasia musieli radzić sobie z ograniczonymi zasobami i wykorzystywać to, co dostępne w okolicy. W ten sposób narodził się przepis na kalduny – proste i sycące danie, które można było przygotować z podstawowych składników. Dziś kalduny są jednym z charakterystycznych dań kulinarnego dziedzictwa Podlasia i stanowią smaczną potrawę, którą można znaleźć w tradycyjnych restauracjach oraz na lokalnych festynach.

Kolduny z kaszą gryczaną i grzybami

Składniki:
250 g kaszy gryczanej
200 g suszonych grzybów (np. prawdziwków)
1 duża cebula, drobno posiekana
2 ząbki czosnku, drobno posiekane
2 łyżki oleju roślinnego do smażenia
Sól i pieprz do smaku
1 łyżka masła
2 łyżki posiekanej natki pietruszki
Sposób przygotowania:
Kaszę gryczaną ugotuj według instrukcji na opakowaniu, aż będzie miękka. Odcedź i odstaw na bok.
Grzyby namocz w gorącej wodzie przez około 30 minut, a następnie odcedź i posiekaj w drobną kostkę.
Na patelni rozgrzej olej i zeszklij cebulę oraz czosnek. Dodaj posiekane grzyby i smaż przez kilka minut.
Połącz podsmażone grzyby z ugotowaną kaszą. Dopraw solą i pieprzem do smaku.
Z masy formuj niewielkie pulpeciki.
Na patelni rozgrzej masło i usmaż kolduny z obu stron, aż staną się rumiane.
Podawaj kolduny z sosem grzybowym lub kwaśną śmietaną i posiekaną natką pietruszki.
Historia dania: Kolduny z kaszą gryczaną i grzybami to jedno z podlaskich dań, które ma swoje korzenie w tradycjach kulinarnych ludności Podlasia. Głęboko osadzone w regionie rolnictwo, a także bogactwo lasów sprzyjały wykorzystaniu lokalnych produktów w kuchni. Kasza gryczana i grzyby stanowiły ważny element diety mieszkańców, którzy czerpali z tego, co oferowało im środowisko naturalne. Kolduny, dzięki swojej wyjątkowej kompozycji smaków i aromatów, zdobyły uznanie podlaskich smakoszy i stały się nieodłącznym elementem lokalnej kuchni.

Czernina (czarna polewka)

Składniki:
500 g krwi z gęsi lub kaczki
1 cebula, pokrojona w kostkę
2 kwaśne jabłka, obrane i pokrojone w kostkę
2 łyżki mąki pszennej
2 łyżki smalcu
1 litr bulionu mięsnego (może być z gęsi lub kaczki)
2 łyżki octu winnego
1 łyżka miodu
1 łyżka suszonych śliwek
Sól i pieprz do smaku
Sposób przygotowania:
Krew dokładnie wymieszaj z mąką, solą i pieprzem.
W dużym garnku rozgrzej smalec i podsmaż cebulę.
Dodaj krwawą masę do garnka i smaż przez kilka minut.
Następnie dodaj kwaśne jabłka i suszone śliwki.
Zalej całość bulionem mięsnym i gotuj na małym ogniu przez około 30 minut.
Dodaj ocet winny i miód, mieszaj i gotuj jeszcze przez kilka minut.
Dopraw solą i pieprzem do smaku.
Podawaj czerninę z kluskami lub ziemniakami.
Historia dania: Czernina, znana również jako czarna polewka, jest tradycyjnym daniem kuchni podlaskiej, które z pewnością wywołuje mieszane uczucia wśród smakoszy. Początki tego dania sięgają wieków wstecz, kiedy ludność wiejska wykorzystywała całą zwierzynę, aby jak najmniej zmarnować. Kiedy polowano na gęsi lub kaczki, krew tych ptaków była cennym składnikiem, a czernina była jednym ze sposobów na jej wykorzystanie. Było to danie przygotowywane głównie zimą, kiedy mięso było bardziej dostępne, a produkcja żywności była ograniczona. Dziś czernina jest raczej rzadkością na stołach, ale wciąż można ją znaleźć w niektórych tradycyjnych gospodarstwach i restauracjach na Podlasiu, gdzie pielęgnuje się dawne kulinarne dziedzictwo regionu.

Więcej o kulinariach znajdziecie tutaj.