Dlaczego zakopujemy swoje marzenia?
Wiele z nas dorastało w kulturze ograniczeń i przekonań, które skutecznie tłumiły nasze marzenia. „Nie wychylaj się”. „Nie możesz marzyć o rzeczach nierealnych”. Brzmi znajomo? Te słowa często towarzyszyły nam od dzieciństwa, budując mury wokół naszych pragnień.
Jak wskazuje Brené Brown w swojej książce „Dary niedoskonałości. Jak przestać się przejmować tym, kim powinniśmy być, i zaakceptować to, kim jesteśmy”, społecznie narzucane wzorce zachowań nie tylko ograniczają naszą autentyczność, ale też odciągają nas od prawdziwego poczucia spełnienia. Podobne myśli rozwija Carol Dweck w „Nowej psychologii sukcesu”, pokazując, jak negatywne przekazy mogą kształtować mentalność ograniczeń, zwłaszcza w kobietach.
Może słyszałaś kiedyś, że nie powinnaś mieć wielkich ambicji, bo „to nie przystoi kobiecie”. Może spotkałaś się z komentarzem: „Twoim zadaniem jest znaleźć męża, a nie rozwijać karierę”. Każda z tych sytuacji dokładała cegiełkę do muru, za którym schowały się Twoje marzenia.
Mur można zburzyć
Najważniejsza prawda, którą musisz przyjąć, to fakt, że ten mur – choć wysoki, solidny i wydający się nie do pokonania – można zburzyć. Wystarczy zacząć od małej szczeliny, by wpuścić trochę światła, którym jest odwaga.
Historia dr Tererai Trent – symbolu niezłomności
Jeśli potrzebujesz dowodu, że zakopane marzenia mogą zakwitnąć, historia dr Tererai Trent stanowi idealny przykład. Urodzona w Zimbabwe, w społeczności zdominowanej przez patriarchalne tradycje, Tererai jako jedenastolatka została sprzedana za krowę i wydana za mąż. Bez dostępu do edukacji i perspektyw, jej życie mogło już na zawsze ograniczać się do codziennej walki o przetrwanie. Jednak wszystko zmieniło się, gdy spotkała Jo Luck z organizacji Heifer International, która zapytała ją, jakie są jej największe marzenia.
Tererai spisała swoje pragnienia na kartce papieru: chciała zdobyć wykształcenie, uzyskać doktorat i wrócić do swojej wioski, by wspierać edukację innych dziewcząt. Kartkę tę zakopała w puszce pod drzewem, wierząc, że kiedyś zrealizuje te – jakże ambitne z jej perspektywy – cele. Często powtarzała pochodzące z języka suahili słowo: ‘tinogona’, tłumaczone jako: „To możliwe”. Oznacza ono otwartość na możliwości, niezależnie od napotykanych trudności. Symbolizuje wiarę w to, że wszystko jest osiągalne, jeśli tylko podejdziemy do wyzwań z odpowiednią determinacją i pozytywnym nastawieniem. Tinogona to wezwanie do działania i przezwyciężania przeszkód.
Pomimo licznych przeciwności – wychowywania dzieci, emigracji do USA, nauki w trudnych warunkach – udało jej się spełnić każde ze swoich marzeń. Dziś Tererai jest autorką inspirującej książki „The Awakened Woman: A Guide For Remembering & Igniting Your Sacred Dreams”, która stała się świadectwem siły, wiary i determinacji.
Metafora zakopanych marzeń
Wyobraź sobie, że Twoje marzenia są jak ziarna. Zakopujesz je głęboko, obawiając się, że świat je zniszczy albo wyśmieje. Jednak ziarna mają niezwykłą zdolność przetrwania – mogą czekać na odpowiedni moment, by wykiełkować.
Również Twoje pragnienia nie zniknęły. Wciąż tam czekają, gotowe do odkrycia. Dr Viktor E. Frankl, autor książki „Człowiek w poszukiwaniu sensu”, pisał, że to właśnie sens życia pozwala ludziom przetrwać najtrudniejsze chwile. Marzenia mogą właśnie kreować sens, który na nowo nada kierunek Twojemu życiu.
Rozpoznaj swoje marzenia
Znajdź chwilę, by zapytać siebie: „Czego naprawdę chcę?” Nie to, co powinnam, ani to, czego oczekują inni – ale czego JA chcę.
W książce „Odwaga w przywództwie. Cztery kompetencje autentycznego lidera” Brené Brown podkreśla, jak ważne jest wsłuchiwanie się w swój wewnętrzny głos, by odkryć, co naprawdę nas napędza.
Zrób mały krok
Nie musisz od razu zmieniać całego życia. Czasem wystarczy drobna decyzja – zapisanie się na kurs, rozmowa z mentorem, wysłanie jednej wiadomości. Jak pisze James Clear w książce „Atomowe nawyki. Drobne zmiany, niezwykłe efekty”: „Każda wielka zmiana zaczyna się od pierwszego, małego kroku”.
Uwierz w proces
Realizacja marzeń to nie sprint, a maraton. Dr Carol Dweck wskazuje, że osoby z mentalnością nastawioną na rozwój rozumieją, że porażki są częścią drogi do sukcesu. Nie bój się potknięć – oznaczają, że próbujesz.
Poszukaj wsparcia
Nikt nie osiąga własnych celów samotnie. Dr Tererai Trent podkreśla, że kluczowym momentem w jej życiu było spotkanie z Jo Luck, która uwierzyła w jej potencjał. Znajdź kogoś, kto stanie się Twoim sprzymierzeńcem w drodze do realizacji marzeń.
Twoje marzenia są ważne
Nie pozwól, by codzienna rutyna, opinie innych czy lęk przed porażką na zawsze zakopały Twoje marzenia. Jak pisze Elizabeth Gilbert w książce „Wielka magia. Odważ się żyć kreatywnie”: „Marzenia są źródłem życia – bez nich żyjemy tylko połową siebie”. Teraz nadszedł czas, by poznać sposoby budowania wiary w siebie i we własne pragnienia.
Jak odzyskać wiarę w siebie?
Walka z ograniczającymi przekonaniami i głosem wewnętrznej krytyki to proces, który wymaga cierpliwości i wytrwałości.
- Rozpoznaj swoje wewnętrzne przekonania
Często nie zdajemy sobie sprawy, że kluczowym problemem nie jest brak zdolności czy zasobów, ale ograniczające przekonania, które wynieśliśmy z dzieciństwa. Wspomniana wcześniej Brené Brown zwraca uwagę, że nasze poczucie wartości często jest uzależnione od opinii innych. Tymczasem praca nad sobą zaczyna się od zaakceptowania własnych niedoskonałości i uznania, że nie musimy być perfekcyjne, by być wystarczające.
- Znajdź swoje „Dlaczego?”
Viktor E. Frankl, w cytowanej wcześniej pozycji, zwraca uwagę, że sens życia może być największym motywatorem dla człowieka. To sens działania i jasno określony cel pozwalają nam przezwyciężać przeciwności.
Zadaj sobie pytanie: „Dlaczego to dla mnie ważne?” Niech Twoje marzenia będą osadzone w głębokim przekonaniu, że są zgodne z Twoimi wartościami.
Techniki pracy nad swoimi pragnieniami
Odzyskiwanie marzeń to nie tylko kwestia wiary w siebie, ale także konkretnych działań.
- Wizualizacja sukcesu
Technika wizualizacji to narzędzie, które wykorzystują sportowcy i liderzy biznesowi. Wyobrażenie sobie siebie w momencie osiągnięcia celu wzmacnia wiarę w możliwości jego realizacji. Maxwell Maltz, autor absolutnego klasyka literatury rozwojowej pt. „Psychocybernetyka”, podkreśla, że nasz umysł nie odróżnia rzeczywistości od wyobrażenia, co pozwala poczuć emocje związane z sukcesem tak, jakby był już zrealizowany. Oznacza to, że nasz umysł i ciało wiedzą, jak wygląda sukces, co otwiera nam drogę do osiągnięcia celu.
- Podziel swój cel na małe kroki
Duże cele mogą przytłaczać, ale podzielenie ich na etapy czyni je łatwiej osiągalnymi. Każdy, nawet najmniejszy sukces, wzmacnia wiarę w siebie.
Rola wsparcia w odkrywaniu marzeń
Nie da się przecenić roli wsparcia ze strony innych osób w procesie realizacji pragnień. Historia dr Tererai Trent pokazuje, że kluczowe znaczenie miało pojawienie się osoby, która uwierzyła w jej potencjał. Zatem otocz się ludźmi, którzy Cię inspirują i motywują.
Zakopane marzenia – co dalej?
Teraz, gdy znasz już mechanizmy, które sprawiają, że łatwiej będzie Ci realizować marzenia, pozostaje pytanie: co zrobisz już dziś?
Każde wielkie marzenie zaczyna się od małego kroku
Pamiętaj: Tinogona – „To możliwe”. Tylko od Ciebie zależy, czy pozwolisz marzeniom ponownie wykiełkować. Są one naszą najpotężniejszą siłą, a ich realizacja to najlepsze, co możemy sobie podarować. Życie to Twoja historia, więc odkop swoje marzenia, uwierz w siebie i działaj. Bo jeśli nie teraz, to kiedy?
Więcej o psychologii znajdziecie tutaj.

