Podczas II wojny światowej Praga nie uległa tak dużym zniszczeniom jak lewobrzeżna część Warszawy. Tu zniszczono 25% zabudowań. Krótko po wojnie to tutaj miały siedziby władze, tu lokalizowano przemysł, zbudowano Fabrykę Samochodów Osobowych i Stadion Dziesięciolecia.
Jednak przez kolejne lata dzielnicę zaniedbywano. Nie inwestowano w budownictwo mieszkaniowe, komunikację czy kulturę. Pozostawiono ją, bo koncentracja była na rozwoju lewobrzeżnej części miasta.
Pamiętam, kiedy jeździłam na ulicę Boruty do hurtowni materiałów, przez Szmulowiznę. Szczerze, nie miałam ochoty zatrzymać się po drodze. To były dla mnie miejsca z innego świata, z innej epoki.
Dzisiaj, kiedy część budynków jest po renowacji, np. cały ciąg przy ulicy Ząbkowskiej, kiedy powstało Praskie Centrum Koneser na terenie Warszawskiej Wytwórni Wódek czy Muzeum Pragi – dzielnica ta nadal urzeka swoim specjalnym klimatem.
Praga zachowała przez wiele lat swój specyficzny charakter, tak zwany praski folklor. Tu w podwórkach kamienic stoją nadal kapliczki, zachowało się stosunkowo sporo drobnych zakładów rzemieślniczych i pracowni artystycznych. W latach 90.XX wieku kiedy upadł przemysł, pojawili się na Pradze artyści, bo tu lokale były znacznie tańsze niż w innych dzielnicach Warszawy.
Stare łączy się z nowym. Nowe na przykład są aniołki, które stały się symbolem Pragi. Ich autorem jest Marek Sułek, artysta rzeźbiarz. Kilka z nich jest ustawionych na skwerku na rogu ulic Ząbkowskiej i Targowej, to tak zwany „matecznik Anielski”. Kiedyś zginęły dwa z aniołów, jeden wrócił sam, drugiego trzeba było odtworzyć. Stare są pyzy, które możemy zjeść na Brzeskiej, podawane w słoiku, tak jak kiedyś podawane były na Bazarze Różyckiego.
Polecam spacery ulicami Pragi, polecam zaglądać w podwórka, odwiedzić lokalne muzea, jak Muzeum Pragi czy Muzeum Drukarstwa. To tu, obok ul. Ząbkowskiej, znajduje się jedyna jeszcze w Polsce stacja CPN czy najstarszy sklep z częściami zamiennymi.
Wzdłuż ulicy Ząbkowskiej znajdziemy wiele ciekawych barów, knajp, restauracyjek, a nawet bar mleczny. Urocze są miejsca, ale też ich nazwy: „Fochy i fanaberie”, „W oparach absurdu”, „Królicza nora”, „Łysy pingwin”.
Olgierd Budrewicz, dziennikarz, podróżnik, varsavianista powiedział „Jak się ma Ząbkowską, to nie trzeba po cuda jeździć do Neapolu.”
Zachęcam zatem, by to osobiście sprawdzić i zajrzeć na Pragę.
Aleksandra Karkowska – autorka międzypokoleniowych książek „Banany z cukru Pudru”, „Na Giewont się patrzy”, „Marsz, marsz BATORY”, „Mewa na patyku”, „FOTO z misiem”. Od 2015 roku prowadzi Oficynę Wydawniczą Oryginały. Absolwentka Polskiej Szkoły Reportażu. Działa społecznie na warszawskiej Sadybie. Kocha fotografie i podróże.
Więcej o podróżach znajdziecie tutaj.
