Więcej...

    Nasze przekonania często nas ograniczają! Jak je zmienić, by wspierały nas w życiu?

    Z powodu przekonań na swój temat i otaczającego nas świata, każdy człowiek myśli i odbiera rzeczywistość w określony sposób. Jedni z nas łatwo i szybko osiągają swoje cele, podczas gdy innym przychodzi to z trudem. Dlaczego przekonania mogą działać na naszą niekorzyść? Jak je zmienić, by wspierały nas w codziennym życiu?

    ***

    Jak tworzą się przekonania?

    System przekonań nabywamy w drodze doświadczeń, naszego działania i zdobytej wiedzy.

    Już od najmłodszych lat zdobywamy doświadczenia poprzez słuchanie i obserwowanie środowiska, kultury i religii, w jakich wzrastamy i żyjemy. Zaczynamy nazywać i określać przez to rzeczy, sytuacje i wreszcie nasze wartości. Przebywając w danej społeczności, w sposób naturalny zdobywamy informacje o tym, jakie zachowania są dobre i pożądane, a jakie złe i niemile widziane. To kształtuje nasze działania. Dodatkowo, poznajemy także konteksty, w jakich używane są na przykład określenia: sukces i porażka, a następnie, co się z tym wiąże, zaczynamy w takich samych kontekstach je odczuwać. Dlatego często, kiedy napotykamy niepowodzenie, niemalże od razu definiujemy je jako porażkę, bo zazwyczaj nie korzystamy do określenia tej sytuacji z naszego intelektu, czyli nabytej wiedzy. Gdyby tak było, z sytuacji, którą teraz z rozpędu określiliśmy jako porażkę, wyciągnęlibyśmy wiele wniosków i wskazówek na przyszłość. Być może nazwalibyśmy ją nawet budującym doświadczeniem bądź wyzwaniem!

    ***

    Warto zauważyć, że czasem dochodzi także do sprzeczności pomiędzy naszymi przekonaniami. Załóżmy, że projekt realizowany przez nas w pracy nie przyniósł oczekiwanych efektów. Możemy pomyśleć wówczas: „jestem nieudacznikiem” i „to ważne dla mnie doświadczenie, wyciągnę wnioski na przyszłość” oraz „to nie moja wina, tylko innych osób z zespołu”. Każde z tych przekonań toczy wówczas w nas walkę o pierwsze miejsce w naszych myślach. Czujemy wtedy wewnętrzny konflikt, rozbicie emocjonalne, z trudem podejmujemy decyzje odnośnie do naszych dalszych działań. To z kolei przekłada się na poczucie mniejszej pewności siebie. Co, jeśli jednak niektóre przekonania są w nas głęboko zakorzenione?

    ***

    Przekonania kluczowe i pośredniczące

    Przekonania, które są w nas mocno zakorzenione i nie poddajemy ich pod jakąkolwiek dyskusję, określa się jako kluczowe. To przekonania podstawowe dobre i złe, dotyczące nas samych (np. „do niczego się nie nadaję”, „jestem głupia/głupi”, „świetnie odnajduję się w każdej sytuacji”) i osób z naszego otoczenia. Na ich podstawie definiujemy i klasyfikujemy nasze doświadczenia, określając je np. w kategoriach porażki, sukcesu, przestrzeni do nauki. Przekonania kluczowe powstają w dzieciństwie, czyli w momencie, w którym nie mogliśmy zweryfikować ich słuszności. Charakteryzują się stabilnością, to znaczy, że bardzo ciężko wyjść poza przyjęty schemat poznawczy oparty właśnie na nich. Może być nam też trudno je u siebie zweryfikować.

    Natomiast przekonania pośredniczące są pochodną przekonań kluczowych. Zwykle zawierają się w stwierdzeniach typu „ludziom nie można ufać”, „chłopaki nie płaczą”.

    ***

    Nasze przekonania a rzeczywistość

    Czy rzeczywiście chłopaki nie płaczą, a ludziom nie należy ufać? Jasne, że nie! Równie niedorzeczne bywają przekonania kluczowe dotyczące naszej osoby i ludzi wokół. Ileż razy byliśmy uprzedzeni i nieufni wobec jakiejś osoby, którą pierwszy raz nam przedstawiono w pracy, po czym po jakimś czasie okazało się, że łączy nas z nią więcej, niż przypuszczaliśmy i zostajemy dobrymi przyjaciółmi?!

    Ważne jest to, byśmy zdali sobie sprawę, że przekonania tworzą naszą rzeczywistość (innymi słowy: nasz własny świat), a my mocno w nie wierzymy i przyznajemy im słuszność codziennie poszukując ich potwierdzenia w naszym życiu. Dlatego nasze przekonania są dalekie od obiektywizmu, a zdecydowana większość z nich nie jest prawdziwa i, co więcej, sabotuje nasze działania! Przekonania, które nas ograniczają, należy zmienić na przekonania wspierające nas w działaniach. To jednak wymaga od nas przyjrzenia się im bliżej.

    ***

    Jak zmienić przekonania ograniczające na przekonania wspierające?

    Chcąc rozpocząć pracę z własnymi przekonaniami, należy określić, które z nich nas wspierają, a które ograniczają. Te, które utrudniają nam funkcjonowanie w codziennym życiu bądź stają nam na drodze do upragnionego celu, należy uznać za obszar do pracy i próbować przeformułować je na przekonania wspierające.

    Metodą pozwalającą na zdefiniowanie tego, co leży u podstaw naszych przekonań, jest określenie tego jacy jesteśmy my, a następnie jacy są inni ludzie i jak postrzegamy otaczający nas świat. Dobrze będzie spisać te przemyślenia. Następnie zweryfikujmy je z rzeczywistością, a wówczas zobaczymy, ile z nich nie ma pokrycia w faktach. Zauważymy zapewne także, że jedne przekonania wynikają z drugich.

    Przyglądając się jeszcze bliżej swoim przekonaniom, zwróćmy uwagę na sytuacje, które budzą naszą złość i powodują emocje.  Obserwujmy nasze myśli i zachowania. Zadajmy sobie następnie pytania:

    ***

    · Czy nasze myśli i zachowania opierają się na faktach?

    · Jak na nas wpływają w drodze do realizacji naszych celów?

    · Czy pozwalają unikać sytuacji konfliktowych?

    · Czy czujemy się z nimi tak, jak chcemy?

    · Czy wpływają korzystnie na nasze życie?

    To metoda Racjonalnej Terapii Zachowań́, której autorem jest dr Maxie C. Maultsby Jr. Odpowiadając przecząco na trzy z pytań, możemy mieć pewność, że dane przekonanie nas nie wspiera.

    Warto zastanowić się wtedy, skąd mamy takie przekonanie oraz jakie korzyści odniesiemy, jeśli zmienimy je na przekonanie nas wspierające.

    Zakładając, że przekonaniem ograniczającym jest to, że „na nic nie mam czasu” możemy przeformułować je na przekonanie wspierające „potrafię zorganizować swój dzień tak, by znaleźć czas na rzeczy, które są dla mnie istotne”.

    ***

    Co ważne, w celu umocnienia w nas nowego przekonania wspierającego, poszukajmy w naszych codziennych doświadczeniach potwierdzenia jego słuszności. Powtarzajmy nowe przekonanie w myślach, nie zapominając o korzyściach, które przecież ze sobą niesie!

    Henry Ford mawiał: „Jeśli uważasz, że coś potrafisz, to masz rację, jeśli uważasz, że czegoś nie potrafisz, to także masz rację!” To stwierdzenie odzwierciedla sposób, w jaki patrzymy na świat poprzez pryzmat naszych przekonań. Pracując nad nimi sprawimy, że więcej będzie możliwe!

    ZOSTAW ODPOWIEDŹ

    Proszę wpisać swój komentarz!

    Akceptuję Politykę prywatności / RODO i Regulamin serwisu

    Proszę podać swoje imię tutaj



    Inne w kategorii

    PARTNERZY