Kobiety w twórczości Picassa
Pierwszą muzą Picassa, z którą stworzył dłuższą relację była Fernande Olivier. Młoda mężatka, która uciekła od znęcającego się nad nią męża, aby pod zmienionym nazwiskiem szukać szczęścia pośród paryskiej bohemy artystycznej. Szybko stała się modelką dla wielu artystów. Tam również los zetknął ją z Picassem w 1904 roku. Ich siedmioletni burzliwy związek pełen wzajemnej zazdrości i zdrad zaowocował licznymi portretami ukochanej. Gdy Pablo Picasso, w końcu osiągnął sukces artystyczny, postanowił porzucić dotychczasową partnerkę na rzecz romansu z nowopoznaną Evą Gouel. Fernande Oliver nie spodobała się utrata dotychczasowego stylu życia do jakiego przywykła. Kilkanaście lat później napisała książkę dotyczącą jej związku z Picassem, który był ówcześnie najsłynniejszym artystą swoich czasów. W zamian za nieujawnianie kolejnych wspomnień, Pablo wypłacał jej dożywotnio finansową pomoc.
Na postaci Fernande wzorowana była jedna z panien awiniońskich jak przyznał sam twórca.
Miłość przerwana śmiercią
Eva Gouel oczarowała Picassa i stała się jego inspiracją do stworzenia abstrakcyjnych obrazów, w których trudno dostrzec jej urodę, lecz jeśli się wpatrzymy, zauważymy rysy jej ciała. O wielkim uczuciu pomiędzy nimi, może świadczyć obraz przedstawiający gitarę opatrzony tytułem Kocham Evę. Ich krótką sielankę przerwała choroba, a następnie śmierć kobiety. Z tamtego okresu twórczości artysty pochodzi wiele prac zadedykowanych kochance.
Olga – pierwsza żona
Pierwszą kobietą, której udało się zaciągnąć Pabla Picassa na ślubny kobierzec była rosyjska baletnica Olga Khokhlova. Pobrali się w 1918 roku; Pablo miał wtedy 37 lat i sporo romansów na koncie, natomiast Olga o dekadę młodsza od męża, była kobietą z wielkimi marzeniami, dystyngowaną, łagodną i religijną. Myślała, że uda jej się ułożyć mężczyznę według własnych zasad. Poznali się rok wcześniej, gdy Picasso pracował nad kostiumami i dekoracjami do baletu Parada Erica Satie. Oldze imponowała sława Hiszpana, który był już wtedy uznanym i dochodowym artystą. Żona wymieniła mu garderobę na smoking i melonik oraz namówiła do zmiany stylu malarskiego. Picasso porzucił chwilowo kubizm dla realizmu. Początkowo podporządkował się żonie, robił wszystko tak, aby była zadowolona. Owocem ich małżeństwa był syn Paulo, którego Pablo bardzo kochał. Olga, elegancka kobieta, która dzięki znanemu artyście dostała się do wyższych sfer, coraz bardziej próbowała zaprowadzić porządek u Picassa. Różnili się tak bardzo, że ich miłość umierała w codziennych awanturach. W końcu Pablo, mając dość żony, znalazł pocieszenie w ramionach siedemnastoletniej Marie-Therese Waler. Olga, dowiedziawszy się o romansie męża, chciała się z nim rozwieść.
Picasso nigdy nie dał rozwodu Oldze, ponieważ według francuskiego prawa, musiałby oddać połowę majątku.
Rywalki walczące o miłość Picassa
Młoda, wysoka, wysportowana blondynka uderzyła do głowy 46-letniemu malarzowi. Tym romansem Pablo ryzykował deportację z Francji, ponieważ Marie-Therese była niepełnoletnia, a on żonaty. Razem doczekali się córki Mai. Kochliwy Picasso nie pozostał długo wierny matce swojej córki i szybko znalazł ukojenie w ramionach innej. Legenda głosi, że kolejną swoją kochankę Dorę Maar, Picasso poznał przy kawiarnianym stoliku, gdy ona rozstawiała szeroko dłonie i wbijała pomiędzy palce nóż. Gdy skaleczyła się i krew pociekła po jej rękawiczkach, Picasso podszedł i poprosił o rękawiczkę na pamiątkę. Dora była dla Picassa kolejną zabawką, którą zniszczył doszczętnie. Miała wówczas 28 lat i wielki talent. Odnosiła sukcesy w fotografii, lecz porzuciła ją za sprawą Picassa, który uważał, że powinna malować, wręcz lekceważył jej talent fotograficzny. Dla niego zrezygnowała ze swojej pasji i życia. Dora była bardzo silną kobietą, którą Picasso zdominował. Kochała go wielką miłością i znosiła wszelkie jego wady. Upokarzał ją na każdym kroku, a ona sama się pogubiła. Doprowadzał ją celowo do płaczu, ponieważ rzekomo tylko wtedy go inspirowała. Wmawiał jej, że nie jest piękna, że go nie pociąga, mimo, że z nią sypiał, aż w końcu zaczął ją bić. Fatalnie zauroczona Dora popadła w głęboką depresję.
Akt, zielone liście i popiersie przedstawiający Marie-Therese został sprzedany za 106,5 milionów dolarów.
Burzliwy koniec romansu
W tym samym czasie Picasso kontynuował związek z Marie-Therese. W końcu, gdy obie panie dowiedziały się o sobie, zaczęły rywalizować o rękę mistrza. Pewnego razu pobiły się o niego. Picasso ostatecznie wybrał matkę swojej córki, a Dora jeszcze bardziej pogrążyła się w rozpaczy. Zaczęła się histeria, wybuchy gniewu, nawet chciała odebrać sobie życie. Została umieszczona w szpitalu psychiatrycznym, gdzie wykonywano jej elektrowstrząsy i faszerowano tabletkami. Picasso okrutnie wtedy przyznał, że Dora Maar nie jest dla niego już nic warta. Relacja z Pablem tak ją zniszczyła, że do śmierci żyła samotnie. Nawróciła się na katolicyzm i często mawiała „Po Picassie, tylko Bóg”.
Obraz Picassa przedstawiające Dorę Siedząca kobieta w niebieskiej sukni został sprzedany za 45 milionów dolarów.
Kolejna nieudana próba stworzenia rodziny
Kolejną muzą artysty została Francoise Gilot, artystka, czterdzieści lat młodsza od Pabla. Doczekali się razem syna i córki. Przez dziewięć lat żyli wspólnie, próbując tworzyć rodzinę nad Lazurowym Wybrzeżem. Francoise przez te wszystkie lata znosiła okrucieństwa Picassa, lecz w końcu sama od niego odeszła zachowując godność.
Ponowne małżeństwo
Po śmierci Olgi, Picasso jako wdowiec, mógł ożenić się ponownie i zrobił to w 1961 roku z Jacqueline Roque. Ponoć długo ją do siebie przekonywał, wręczając czerwone róże lub pisząc wiersze. W końcu Jacqueline mu uległa i trwała z nim, aż do jego śmierci. W tym czasie stworzył ponad 400 jej portretów. Ich relacja wskazywała na to, że to w końcu przy niej Pablo uległ posłuszeństwu. Picasso mawiał, że dopiero dzięki niej dowiedział się, czym jest prawdziwa miłość. Zmarł w wieku 92 lat.
Kobiety dzielił na boginie i wycieraczki
Wszystkie związki i romanse Picassa były bardzo burzliwe. Zakochać się w Pablu, oznaczało tylko jedno – stracić rozum. Dwie z jego kochanek popełniły samobójstwo: Marie-Therese powiesiła się, a Jacqueline postrzeliła. Dora przeszła załamanie nerwowe, a Oldze odebrał szansę na ułożenie sobie życia z innym mężczyzną. Żadnej nie był wierny, mimo to kobiety do niego lgnęły. Wiele z najsłynniejszych dzieł Picassa przedstawia jego kochanki, które są jednym ze sposobów na poznanie jego twórczości. Często zdeformowane, pozbawione piękna i nierealistyczne, lecz mające swój pierwowzór w życiu.
Bibliografia
Art World, The story of Picasso woman, https://www.artdex.com/story-picassos-women/, dostęp: 22.01.2024.
Lizak. A., Siedem muz głównych, O kobietach w życiu i sztuce Picassa, 2.11.2015, https://niezlasztuka.net/o-sztuce/siedem-muz-glownych-o-kobietach-zyciu-sztuce-picassa/, dostęp: 23.01.2024.
Jeziorek N., Pablo Picasso dzielił kobiety na „wycieraczki” i „boginie”. Dora Maar była jedną i drugą.
https://weekend.gazeta.pl/weekend/7,177343,24240269,pablo-picasso-dzielil-kobiety-na-wycieraczki-i-boginie.html, dostęp: 22.01.2024.
Otterstein P., Pablo Picasso i jego kobiety. Magazyn Daily Art, 28 listopada 2017 r.
Więcej o kulturze i sztuce znajdziecie tutaj.
