Fotografie
– Cała kolekcja stanowi dziś wartościowy dokument – zarówno obrazu miasta z połowy lat 70-tych, jak i polskiej fotografii tego czasu – mówi kurator wystawy Adam Lisiecki.
Mowa o zdjęciach Alberta Krystyniaka, który wykonał w latach 1973-76 ponad 260 ujęć Pragi aparatem Pentacon Six. Fotografował podwórka, ulice i domy. W średnich i dalekich planach uwieczniał codzienne zajęcia, sąsiedzkie rozmowy, dziecięce zabawy.
Krystyniak kierował obiektyw aparatu na rzadko fotografowane miejsca. Jego uwagę przykuwały stare niszczejące kamienice, architektoniczne kontrasty, trudne warunki mieszkalne, codzienność lokalnej społeczności. Dzięki temu, mamy dziś niezwykłą okazję, aby zobaczyć tak realistyczny i wielowątkowy portret tej części Warszawy.
Praskie ulice
Lata 70-te, praskie ulice, podwórka i życie toczące się w często niełatwych warunkach – zdjęcia prezentowane na wystawie, pozwalają przyjrzeć się dzielnicy w czasie, kiedy zaczęła się jej powolna przemiana. Proces ten trwa do dziś, a wystawa jest okazją do poznania unikalnych mikrohistorii prawobrzeżnej Warszawy.
W zbiorach Muzeum Warszawy znajduje się wiele osobistych przedmiotów przekazanych przez mieszkańców stolicy.
– Niektóre z nich stają się impulsem do powstania wystawy, czego przykładem jest zbiór zdjęć i negatywów Alberta Krystyniaka, który z inicjatywy autora znalazł się w Muzeum kilka lat temu – mówi dr Karolina Ziębińska-Lewandowska, dyrektorka Muzeum Warszawy.
Te osobiste historie pozwalają nam odkrywać nowe, często nieznane perspektywy patrzenia na Warszawę i jej dzielnice, dokumentują ważne przemiany miasta lub też pozwalają zrozumieć jego dzisiejsze uwarunkowania.
Cykl
Cykl zamykają zdjęcia ukazujące nowobudowane bloki, czasem kontrastowo zestawione z widokami starych praskich budynków. Na wystawie opowieść o przemianach dzielnicy uzupełniają archiwalia, w tym materiały prasowe o budowie osiedli oraz plany przebudowy centrum dzielnicy. Cykl, po niemal 50 latach, jest nie tylko świadectwem minionej epoki, ale nabiera nowego kontekstu – Praga to arena zmian i przebudów także i teraz.
Doświadczenie fotoreporterskie, ale przede wszystkim autentyczność spojrzenia Krystyniaka sprawiają, że zdjęcia są niezwykłym dokumentem epoki, który warto zobaczyć. Dziś śmiało można zakwalifikować je jako fotografię uliczną, a może fotografię podwórkową – z racji przestrzeni, które twórcę ogromnie ciekawiły. Ponad życiem codziennym zdjęcia ukazują też problemy związane z niskim standardem mieszkań czy zniszczeniami budynków. Mnogość tematów nie przeszkodziła, by mozaika złożyła się na spójny i fascynujący obraz warszawskiej Pragi.
Albert Krystyniak urodził się w 1939 roku w Warszawie. Tuż po wojnie przeprowadził się z rodziną z Rakowca na drugi brzeg Wisły. Na Pradze spędził dzieciństwo i młodość, a w latach 70-tych wracał tam wielokrotnie.
Txt: Anita Kalińska
Foto: Muzeum Warszawskiej Pragi
