Czy psu jest potrzebne szkolenie?
Przede wszystkim musimy wiedzieć, że pies nie ma potrzeby szkolenia, a uczy się tylko rzeczy potrzebnych mu do przetrwania. To opiekun psa powinien zrobić tak, aby pies chciał z nim współpracować. Należy jednak pamiętać, że to właściciel psa ponosi za niego pełną odpowiedzialność, dlatego też warto wiedzieć, że im więcej swobody chcemy dać psu, tym większą kontrolę musimy nad nim mieć. Taki efekt możemy uzyskać właśnie przez odpowiednie szkolenie i naukę psa, chociażby przywołania, które będzie nam działało zawsze i wszędzie bez wyjątku na bodźce, które pojawią się na naszej drodze.
Dla kogo w takim razie jest to szkolenie?
Skoro pies nie ma potrzeby uczenia się, to po stronie opiekuna leży cała masa pracy, związanej z wypracowaniem u psa chęci do szkolenia. Istnieje wiele metod szkolenia psów, a wybór odpowiedniego podejścia zależy od predyspozycji psa, jego potrzeb oraz preferencji właściciela. Na placu treningowym pracujemy głównie z opiekunami. Uczymy ich od czego należy zacząć pracę z psem, jak rozumieć psi język ciała, czyli sygnały uspokajające. Równolegle jako trenerzy musimy wytłumaczyć, jak wybudować fajną relację z psem, lub ją poprawić, jeśli coś ją kiedyś zaburzyło. Niestety, ale bardzo dużo możemy sobie popsuć tylko zabawą, jeśli nie wiemy na co zwrócić uwagę. Na początkowym etapie dużo czasu poświęcamy na rozmowę z klientem, który przychodzi do nas często z psem w okresie dojrzewania, czyli 6 – 15 miesiąc życia psa lub już z dorosłym psem, który sprawia naprawdę wiele różnych problemów w życiu codziennym. O wiele łatwiej zacząć szkolenie ze szczeniakiem, który trafia do nowego domu. Jeśli mogę coś doradzić – nie czekajcie aż problemy się pojawią, bo to na pewno nastąpi. Pytanie zasadnicze to kiedy. Dobrym rozwiązaniem jest rozpoczęcie pracy z psem od pierwszego dnia w nowym domu, ponieważ jeśli tego nie zrobimy, pies wypracuje własny sposób na radzenie sobie z sytuacjami, które go przytłaczają lub pobudzają. Zachowania często dla nas nieakceptowalne, np. oszczekiwanie innych psów, ciągnięcie na smyczy, skakanie na ludzi lub ich podgryzanie, ganianie rowerów lub hulajnóg, czy choćby próby gonienia samolotów są rozwijane i utrwalane przez wiele miesięcy czy lat.
Co powinieneś wiedzieć, zanim zaczniesz pracować ze swoim psem?
W takim razie jak uczy się pies? Jak powinniśmy go uczyć, aby szkolenie było efektywne, a zarazem przyniosło zarówno psu, jak i opiekunowi dobrą zabawę i było mile spędzonym wspólnie czasem? Pies uczy się przez doświadczenie, potrzebuje powtarzalności wykonywanych ćwiczeń oraz naprawdę masę konsekwencji ze strony przewodnika. To właśnie z nią jest zazwyczaj największy problem. Tak trudno jest wymagać czegokolwiek od słodkiego, małego szczeniaczka, a tak szybko dorasta wraz z nawarstwiającymi się problemami. W trakcie nauki pies może skojarzyć sobie daną sytuację z negatywnym lub pozytywnym bodźcem i zdarza się, że nie mamy czasem wpływu na to, w jaki sposób sobie to połączy. W związku z tym w miarę możliwości zawsze staramy się na tyle zarządzać otoczeniem, aby uniknąć problemów w trakcie szkolenia. Pies, to oportunista, więc będzie robił to, co przynosi mu korzyść. Natomiast zachowania, które nie będą mu jej dawać – będą eliminowane.
Od czego zależy tempo nauki psa?
Skoro wiemy już, w jaki sposób uczy się pies, to powinniśmy wiedzieć również, jak długo zajmie nam jego szkolenie. Odpowiedzi na to pytanie Wam jednak nie udzielę, ponieważ każdy pies uczy się w innym tempie. Tempo nauki uzależnione jest od kilku czynników, takich jak:
· Rasa i predyspozycje: dana rasa może mieć cechy użytkowe, tzn. została stworzona do pracy. Świetnymi przykładami będą owczarek niemiecki lub belgijski malinois, które służą często w policji lub wojsku. Takie psy uczą się szybko tych oczekiwanych przez przewodników zachowań, ale również trafiając w niepowołane ręce, stają się ogromnym problemem, przez co często są oddawane.
· Wiek psa: pies uczy się najszybciej do czwartego miesiąca życia, także czekanie aż podrośnie, aby mógł wziąć udział w szkoleniu jest stratą czasu. Na szkolenie nigdy nie jest też za późno, jednak musimy zdawać sobie sprawę, że u dorosłego psa trudniej jest zmienić jego odruchy. Należy wiedzieć, że pies potrzebuje około 5 – 7 powtórzeń w etapie wytłumaczenia zachowania, którego go uczymy oraz 4 – 6 tysięcy powtórzeń, aby wyrobić sobie odruch.
· Doświadczenia i historia psa: doświadczenia pozytywne, jak również negatywne, które zdobył w przeszłości, mogą wpływać na jego tempo nauki. Praca z psami lękliwymi lub agresywnymi wymaga o wiele więcej czasu i zdecydowanie wymaga większej liczby powtórzeń potrzebnych do przepracowania danego problemu.
· Częstotliwość i czas trwania treningów: regularne treningi są kluczowe dla efektywnej nauki psa. Krótkie, regularne sesje treningowe są skuteczniejsze niż długie trwające często godzinę lub sporadyczne treningi raz na jakiś czas. Krótkie sesje pozwolą psu się skupić i utrzymać wysoki poziom zaangażowania, a także zachować niedosyt i chęć na jeszcze więcej ćwiczeń.
Warto pamiętać
Każdy pies jest inny, a tempo jego nauki może się różnić. Ważne jest dostosowanie treningu do indywidualnych potrzeb i umiejętności psa. W każdym treningu wskazana jest cierpliwość przewodnika – zbyt duża presja w treningu może zniechęcić psa do podejmowania większych wyzwań w trakcie szkolenia. Pamiętajcie również, że każdy dobry trener powinien wyjaśniać Wam etap po etapie pracy, jaką macie wykonać z psem, a jeśli trzeba, pokazać wybrane elementy treningu na własnym psie.
Magda Czajkowska
Więcej o domu znajdziesz tutaj.
